Mat Plastiklerin Sırrı

Gündelik hayatınızdaki plastik türlerini ne sıklıkta dikkate alıyorsunuz? Hepimizin sıklıkla kullanmakta olduğu materyallerden biri. Bazı türleri saydamdır. Örneğin çoğu su şişesi, telefon kılıfları, temizlik ürünleri şişeleri ve çöp kutuları gibi diğer ürünler tamamen şeffaftır.

Yine de bazı plastiklerin mat olmasına neden olan şey nedir? Mat olan malzemeler, içerisinden ışık geçirmemesi ile göze çarpar. Bu saydam olan türler ışığın tamamının ya da bir kısmının geçmesine izin vermektedir. Plastiklerin bazıları kimyasal yapılarından dolayı mattır. Tipik olarak şeffaf olan diğerleri, bir opaklaştırıcı kullanımıyla mat haline ulaşmak için modifiye edilebilir.

Yaygın bir opaklaştırıcı, güneşten koruyucular ve kozmetikten boya ve farmasötik tabletlere kadar her gün kullanılan ürünlerde bilinen bir bileşen, olan titanyum dioksittir. En saf haliyle titanyum dioksit, parlak ve beyaz bir pigment olan ince bir tozdur. Titanyum dioksit mükemmel ışık saçma özelliklerine sahiptir ve plastiklere dahil edildiğinde, belirli malzemeler ışığa maruz kaldığında oluşabilecek gevrekliği, solmayı ve çatlamayı azaltabilir. Yani kısacası dayanıklaştırır.

Kendi başına opaklaştırıcı o kadar da karmaşık görünmüyor. Ancak bazı ürünlerin neden mat olduğunu düşünmeye başladığınızda, işler daha ilginç hale gelir. Bazı durumlarda, mat bir plastik kap içeriğini ışığa maruz kalma gibi zararlardan koruyabilir. Örneğin bazı işletmeler, mandıralardaki şişelemelerde mat malzemeleri kullanma yönünde hareket etmektedir. Işığa maruz kalmak sütün bozulmasına sebep olabilir. Cornell Üniversitesi’nde yapılan bir araştırmada, tipik bir bakkal vitrindeki flüoresan ışığının bile, A ve B2 vitaminlerini kırabildiğini ve sütün tadını etkileyebileceğini keşfetti.

Mat plastikler sadece ürünleri korumak için değil bazen de tüketiciyi korumak için kullanılır. Procter & Gamble, Tide Pod’ları(bulaşık deterjanı kapsülleri) ilk kez üretmeye başladığında şeffaf bir kapta satıyordu. Bununla birlikte raporlar, deterjan kapsüllerini karıştırdıktan sonra çocukların zehirlendiğini ortaya çıkarmaya başladığında, ambalaj yeniden tasarlandı. Mevcut mat turuncu kaplar, çocukların bu kapsülleri şeker sanıp, yanlışlıkla yemekten caydırmak için alınan güvenlik önlemleri arasındadır.

Gerçekte şeffaflık ve matlığın önemi istenen uygulamaya göre değişir. Coca-Cola Şirketi, şişelerinin içerisini görmenizi istiyor. Bu tatlı, kahverengi şekerli içeceğin sizi cezbetmesini istiyorlar. Temiz plastik bir kutu taşıyan restoranlar, ertesi gün buzdolabınızı açmanızı ve eve getirdiğiniz lezzetli artıkları hatırlamanızı istiyor. Antika araçlarını mat plastik bir örtü ile örten millet, otomobillerini sadece rüzgâr ve yağmurdan değil, güneşin ultraviyole ışınlarından da korumak istiyor.

Bir dahaki sefere plastik bir kap aldığınızda, o plastiğin tüm etkilerini göz önünde bulundurun. Dünyayı yüzeyin ötesinde keşfetmeye başladığınızda merak duygumuz doğar. Bu merak duygusu ve derin düşünce, bilimi bu kadar ilginç kılan ve bizi polimer dünyasının gizli odalarına davet eden unsurdur.