Plastiğin Mucitleri
Plastik olmayan bir dünyayı hayal etmek çok zor, ama şimdi her yerde bulunan bu polimerler aslında çok da yaşlı değiller.
Modern plastik malzemelerin bazı mucitlerine bir bakalım. Bu adamların her biri kararlılığını ve eleştirel icatlarıyla bir sonrakini etkiledi. Seleflerinin yeniliklerinin eksikliklerini öğrendiler ve sonuçta ürün, aradıkları beklentileri karşılayana kadar fikirlerini geliştirdiler.
Alexander Parkes
Alexander Parkes 29 Aralık 1813’te İngiltere’nin Birmingham kentinde doğdu. Babası pirinç kilitler yapan bir ustaydı ve genç yaşta Parkes çırağı olarak yanında çalıştı. Metal dökümcülüğünde metalürji yapmaya başladı. Buradaki çalışmaları, elektro kaplama sanatını anlamasını ve kullanmasını sağladı. İnce metal tabakaları dekorasyon için farklı nesnelere uyguladı. Yeteneği eşsizdi ve örümcek ağı kadar hassas nesneleri kaplamalarını sağlayan yeni teknikler geliştirdi.
Parkes’ların ilgisi kauçuk maddesine dönmüştü. Sıcakken kalıplanabilecek sentetik bir malzeme oluşturmak istedi. İlk patenti, 1841 yılında ince lastik katlar ile su geçirmez kumaş yaratma yöntemi için lisansladı. Kauçuk ile çalışmaya devam etti ve elektrolitik ve kauçuklaştırmayı birleştiren tekniklerde ve aynı zamanda geri dönüşümde kullanılan lastiklerde kullanılan malzemeyi kullanan işlemler için daha fazla patent aldı.
Parkes’lar 1885 yılında, ilk tamamen sentezlenen plastiği yarattı. Alkolde selüloz nitratı ve eter içeren kafuru çözdü. Sonuç ise, ısıtıldığında kolayca kalıplanabilen ancak soğukken şeklini ve sıkılığını koruyan bir üründü. İcadı “Parkesine” adını verdi ve 1866’da “Parkesine” şirketini kurdu. Maalesef pek tutunamadı. Malzemeyi ucuz ve geniş ölçekte üretemedi. Bunun ile beraber, malzeme yanıcı ve kırılmaya yatkındı. Şirketi bundan sonra birkaç farklı plastik oluşturan ortağına sattı, ancak hiçbirinin işi sürdürecek gücü kalmadı.
Alexander Parkes 76 yaşına kadar yaşadı. İki kez evlendi ve 17 çocuğu, 80’den fazla patenti oldu. 29 Haziran 1890’da öldü.
John Wesley Hyatt
John Wesley Hyatt, 28 Kasım 1837’de Starkey, New York’ta doğdu. Genç adam, yazıcı olarak çalıştı. O zamanlar New York Bilardo Topu Şirketi, orijinal fildişi toplarının tüm özelliklerine sahip bilardo topları yapmak için yeni bir malzeme bulabilenlere 10.000 dolar teklif ediyordu. Fildişi, pahalıydı, canice ve kıtlaşıyordu
Hyatt ve bilardo toplarının detaylı hikayesi için: (BİLARDO TOPLARININ FİLDİŞİNDEN PLASTİĞE GEÇİŞİ)
Hyatt’ın ilgisi kesildi. Bilardo toplarını yapmak için farklı malzemeler denedi. Başaramasa da preslenmiş domino ve dama yapmak için, odun hamuru ve küfeden oluşan yeni icat ettiği malzemelerinden birini kullanabildi. John Wesley Hyatt, 10 Mayıs 1920’de kendi adına 200’den fazla patenti ile vefat etti.
Leo Hendrik Baekeland
Leo Hendrik Baekeland, 14 Kasım 1863’te Belçika’nın Ghent kentinde doğdu. Ghent Üniversitesi’nde kimya ve fizik bölümlerinde mükemmelleşmiştir. Hyatt’ın selüloidi Baekeland’ı etkiledi. Yapay ışık kullanarak fotoğrafların geliştirilmesine izin veren, Velox adlı bir fotoğraf kâğıdı icat etti. Fotoğrafların Velox’tan önce geliştirilmesi güneş ışığında yapılmak zorundaydı. Eastman’lı George Eastman Kodak, tekniği Baekeland’dan 1899’da 750.000 dolara satın aldı.
Baekeland çalışmaya devam etti ve Bakelite adını verdiği ilk termoset plastiğini icat etti. Reçine son derece dövülebilir ve kalıcı olarak yüksek basınç altında işlenebiliyordu. Karbolik asit ve formaldehitten yapılan malzeme kolayca tekrarlanabilir, ucuz ve yanıcı değildi.
1909’da patenti aldıktan sonra Baekeland, Bakalit’i dünyaya sundu. Yeni malzemeyi kullanarak üretilen ürünler arasında radyolar, kostüm takıları, ev aletleri ve çok daha fazlası vardı. Patentleri tükendiğinde rakipler benzer ürünleri pazarlamak için hızlı davrandılar.
Leo Hendrik Baekeland, 23 Şubat 1944’te 80 yaşında öldü.
