Yaban Arıları Plastikten Yuva Kuruyor
İnanılmaz ama gerçek! İnsanlar inşaatta polimer malzeme kullanımlarını arttırdıkça, bazı yabani arı türlerinin de buna ilginç şekilde uyum gösterdiği görülmektedir. York Üniversitesi ve Guelph Üniversitesi’nden Kanadalı bilim adamları, plastik malzemelerin yaban arıları tarafından kullanılmasının iki yolunu inceledi ve belgeledi.
Plastik atıklar küresel olarak yayılmaktadır. Bazı böceklerde, artan oranda plastik bakımından zengin ortamlarda davranış esnekliği ve adaptasyon gözlemleri çok azdır. Burada başarıyla ortaya çıkan ve larva içeren yuvalardaki kuluçka hücrelerini oluşturmak ve kapatmak için doğal malzemeler yerine farklı tipte poliüretan ve polietilen plastikler kullanılarak iki tür megachilid arı türü tanımlanmaktadır. Her arı türü tarafından toplanan plastikler, genellikle aranan doğal maddelere benzemektedir. Kesilmiş bitki yaprakları kullanan megachile rotundata, kesilmiş polietilen bazlı plastik torbalardan kuluçka hücreleri oluştururken, bitki ve ağaç reçineleri kullanan megachile campanulae, poliüretan esaslı dış yapı sızdırmazlık malzemesinden yapılmış kuluçka hücrelerine sahiptir. Belki de tesadüfen toplanmasına rağmen, plastiklerin arı yuvalarında kullanılması, gittikçe artan bir şekilde insan egemen bir ortamda hayatta kalmak için gerekli olan ekolojik adaptasyon özellikleri yansıtıyor olabilirler.
Kentsel arılar ve eşekarısı davranışlarını inceleyen bilim adamları, tuzak yuvaları denilen ya da delinmiş tahta bloklar gibi insan yapımı boşluklarda yuvalayan arılar tarafından yapılan yuvaları incelediler. Böyle bir yuvada, kuluçka hücre serisi bir yuvaya yerleştirilerek yuvalama galerisi oluşturur. Çalışmayı yapmak için Toronto çevresindeki yerlere 200’den fazla tuzak yuvası yerleştirildi. Bilim adamları bu yuvaları toplayıp inceledikten sonra, doğal olmayan malzemelerin varlığını buldular.
Mevcut Poliüretanlar
Analiz edilen bir yuva, Güney Ontario’ya özgü olan vahşi bir arı türü olan, megachile campanulae tarafından yapılmıştır. Yuva yapımı için bitki reçineleri (çam özü vb.) toplar ve kullanır. Bu yuvadaki bazı kuluçka hücreleri renk ve tutarlılık bakımından farklı görünüyordu. Hücre duvarları, FTIR spektroskopisi ve X-ışını mikro analiziyle, alan emisyon SEM (Taramalı Elektron Mikroskobu) kullanılarak analiz edildi ve diğer doğal kuluçka hücrelerinin yanı sıra, kimyasal referans materyalleriyle karşılaştırıldı. Elemental analiz ve FTIR spektrumları, binaların dış kısımlarına sıkça uygulanan yalıtım malzemelerinde ve kalafatlamada kullanılan poliüretan polimerlerin güçlü varlığını göstermiştir.
Farklı bir arı yuvası olan megachile rotundata ise, bilim adamları içinde polietilen plastik film parçalarının (market poşetlerinde kullanılanlar gibi) inşa etmek için normalde bu tür arı tarafından kullanılan kesilmiş yaprakların yaklaşık yüzde 20’sinin yerini aldığı bazı kuluçka hücreleri bulmuşlardır. Poliüretan bazlı sızdırmazlık maddelerinin kullanımının tesadüfi olabileceğini ve doğal reçine seçeneklerinin olmamasından kaynaklanmayabileceği anlamına geliyordu.
