Yüksek Kalsiyumlu Plastik
SÜTÜ PLASTİĞE ÇEVİRMEK
Anahtar konseptler; plastik, polimerler, süt ve kazein (sütteki protein maddesi)
Daha önce hiç sütten plastik yapıldığını duydunuz mu bilmiyoruz. Eğer kulağa pek cezbedici gelmiyorsa, 1900’lerin başından 1945 yıllarına kadar pek çok süs eşyasında, sütten üretilen plastik kullanımının yaygın olduğunu öğrenmek şaşırtıcı gelebilir. Bunlara örnek olarak; düğmeler, dekoratif tokalar, boncuklar, takılar, dolma kalemler, el aynalarını tutan gövdeler, süslü tarak ve fırça setleridir. Süt plastiği (genelde kazein plastiği denirdi), İngiltere kraliçesi Mary için bile takı yapımında kullanılmıştır. Kendi kazein plastiğinizi üretmek içinse, sıcak süt ve sirkeye sahip olmanız yeterli oluyor. Bu plastik türü kokusuz, suda çözünmez, bakterilerle geri dönüşebilen, anti alerjik, anti statik ve neredeyse yanıcı olmayan bir yapıya sahiptir.
Plastiklerin doku ve görünüşleri itibari ile, çeşitliliği bol bir malzeme grubudur ve neredeyse hepsine farklı şekiller vermek mümkündür. Pek çok farklı plastik türünün arasında benzerlikler ve farklılıklar olması ise, tamamen moleküler yapılarından kaynaklanıyor. Bütün plastikler kendilerini tekrar eden molekül zincirlerinden oluşur ve bunlara polimer adı verilir. Polimerler aynı veya farklı türden molekül zincirlerinin birbirine belli bir düzende bağlanmasından oluşur.
Ayrıca, tek bir molekül türünde kendini tekrarlayan polimerlere, monomer ismi verilir. Süt, içerisinde bulundurduğu proteine kazein denir. Her bir kazein molekülü birer monomerdir ve her bir kazein monomer zincirlemesi birer polimerdir. Bu polimerler toplanıp şekil verilebilir. Bu neden ile sütten yapılan plastiğe de kazein plastiği denir.
Kazein Plastiği Üretiminde Gerekli Malzemeler:
Ölçme kabı
Süt
Ocak ve tava ya da mikrodalga fırın ve mikrodalga fırın kabı.
Isıya dayanıklı kupa
Beyaz sirke
Kâğıt havlu
Temiz, sert ve nemden zarar görmeyecek bir yüzey
Kaşık
Kurabiye kalıbı, sim, gıda boyası (isteğe bağlı)
Sıcak sıvılar ile çalışırken yetişkin gözlemi ve yardımı
Hazırlama Aşaması:
Bir kupa sütü tavada veya diğer önerilen yöntemler ile, buhar çıkacak kadar ısıtın. Alternatif olarak, mikrodalga fırında yarım güç ile beş dakika ısıtın. Sütün ısısının sıcak çikolata yapar gibi ayarlanması tavsiye edilir, ihtiyaç varsa biraz fazlası olabilir.
Nasıl Yapılır?:
Dört çay kaşığı beyaz sirkeyi bir kupaya ya da başka bir ısıya dayanıklı kaba ekleyin.
Sıcak sütü üzerine ekleyin. Sütün kesildiğini ve beyaz kümeler, topaklar oluşturduğunu görmeniz gerekiyor.
Karışımı bir kaşık ile birkaç saniye boyunca yavaşça karıştırın.
Dört kart kâğıt havluyu sert zemine yerleştirin.
Süt ve sirke karışımı biraz ılındığında, kaşık ile topakları kâğıt havluya çıkartın.
Kâğıt havlu ile topladığınız topakların üstüne bastırarak bütün nemini alın.
Bütün topakları bir top olana kadar birbiri ile hamur gibi yoğurun. Elinizde olan şey kazein plastiğidir.
Eğer plastiğe bir şekil, renk vermek istiyorsanız işte tam zamanı.
Aklınızdakini yaptıktan sonra, kâğıt havlu üzerinde en az 48 saat kurumaya bırakmalısınız. Kazein plastiği tamamen kuruduktan sonra sertleşir.
Bu adımların haricinde, şekil vermek için bu topakların iyice yoğurulmuş olması gerekir. Kurabiye kalıpları ile ya da sabırlı biriyseniz, yontarak da şekiller verebilirsiniz. Kurumuş bir kazein plastiğini sonradan keçeli kalemler ile boyayabilirsiniz. Karışımı hazırlarken sirke miktarlarını test amaçlı değiştirebilir, daha sağlıklı sonuçlar elde edebilirsiniz. Topakları toplamanın bir diğer yolu ise, pamuklu bir kumaşa karışımı dökmek ve süzüldükten sonra maksimum kazein plastiği elde etmektir. Sirke dışında evde bulunan diğer asit bazlı maddeleri de kullanabilirsiniz. Bunlara örnek olarak; limon suyu, portakal suyu, gazlı içecek ve domates suyu verilebilir.
Kaynak:
https://www.wikihow.com/Make-“Plastic”-out-of-Milk
https://www.scientificamerican.com/article/bring-science-home-milk-plastic/