İnsan Yedek Parçaları Marketlerde
Bilimkurgu gibi değil mi? Bir çok yazar kitaplarında fantastik hikayeler ile insan ırkını anlattı yıllar boyunca mesela Frankenstein gibi, yönetmenler film çeke çeke bitiremedi insanoğlunun kendini yok edişini mesela Elysium gibi, ressamlar tablolarında durdurmak istedi zamanı insanlık yılların içinde hapsolsun diye mesela Salvador Dali gibi… Ebedi hayat için sağlıklı beslenme, stres yönetimi ve detokslar tabii ki yeterli değil. İnsan ömrü biyolojik olarak belirli yaşam yıllar ile sınırlı. Vücudumuza iyi bakmak ömrü ancak 10 sene bilemediniz 20 sene uzatabilir. Teknolojinin hayatımıza etkileri her alanda olduğu gibi insan ömrüne de var şüphesiz. Bilim adamları DNA çalışmaları koyun kopyalama derken 3D yazıcılar ile yeni bir devrim gerçekleştirdiler. Peki nasıl?
3D yazıcılar, katmanlı imalat (Additive Manufacturing) diye nitelendirilen bir üretim yöntemi ile çalışırlar. Baskı için birçok hammadde kullanılsa da genellikle filament diye nitelendirilen termo plastik materyaller kullanılır.
3D yazıcıların çalışabilmeleri için 3boyutlu modele, tasarıma ihtiyacı vardır. Bilgisayar ortamında AutoCAD, Solidworks, 3DsMax gibi bir CAD (Bilgisayar Destekli Tasarım) programı ile tasarlanmış çizimler veya 3 boyutlu tarayıcı ile taranmış olan nesneler ‘stl’ uzantısında dışa aktarılırlar. 3D yazıcı ‘.stl’ uzantısındaki dosyayı algılar ve baskı işlemini gerçekleştirir.
Çalışma prensibinin biraz daha detayına inmek istiyorum. Baskı işlemine başlamadan önce yazıcının ucunda ‘nozzle’ diye adlandırılan kafa bölgesinin belirli bir sıcaklığa gelmesi gerekmektedir. Çünkü 3D baskı işlemi eriyen filamentin katman katman ve üst üste serilmesiyle gerçekleşir. Filamentin düzgün bir şekilde yayılabilmesi için de kafa noktasından çıkarken yüksek sıcaklıkta erimesi gerekir. Kafa noktasından eriyerek çıkan filament yüzeyde yayılır yayılmaz donar ve katı formuna geçer. Tüm katmanlar tamamlandıktan sonra model tamamen katı formda hazır hale gelir.
3D Yazıcı ile yapabileceklerinizin herhangi bir sınırı yok. Ürün prototipleme, ev dekorasyonu, hediyelik eşya gibi kullanım amaçları hali hazırda yaygın olanlar. Örneğin çiçekleriniz için tasarladığınız veya hazır tasarımını bulduğunuz bir vazo basabilirsiniz. Yapmayı düşündüğünüz bir robotun gövdesinde 3D baskılara yer verebilir, hatta gövdenin tamamını 3D baskı ile yapabilirsiniz.
Daha önce de belirttiğim gibi 3D yazıcının kullanım alanları bunlar ile sınırlı değil. Çikolata basan 3D yazıcılar ile kendi tasarladığınız çikolatalar elde edebiliyorsunuz. Çikolatanın dışında 3D yazıcı teknolojisi gıda sektöründe hızla gelişmekte.
NASA (Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi) astronotları ihtiyacı olan materyalleri uzaya gönderdikleri özel bir 3D yazıcıdan basarak elde ediyorlar. 3D yazıcı teknolojisi ayrıca giyilebilir teknoloji ve tekstilde de kendine yer bulmuş durumda. Ortopedik çözümlerde, giysilerde, saat ve bileklik gibi aksesuarlarda 3D baskı teknolojisinden yararlanılmaktadır. Ünlü spor markaları son dönemlerde spor ayakkabılarının tabanlarında ve çeşitli bölgelerinde 3D baskı kullanarak seri üretime geçirdiler. Bu sürece baktığımızda yüksek maliyet ve seri üretim sorunlarını bir nebze aştıkları görülüyor.
Medikal alanda ise gelişmeler fazlasıyla olumlu. 3D yazıcı ile protezler ve hastalara özel anatomi modelleri elde edilmekte. Hatta 3D baskı organ yapımı bile var. Hollanda’da 23 yaşındaki bir hastanın kafatası ile 3D yazıcı ile üretilmiş bir kafatası değiştiriliyor ve hastanın operasyona olumlu tepkiler verdiği sonucu elde ediliyor.
Olumlu tepkiler derken kafatası değiştirildikten sadece 3 ay içerisinde çalışma yaşamına geri döndüğü belirtiliyor.
Türkiye’de ise Sağlık Bilimleri Üniversitesi Gülhane Medikal Tasarım ve Üretim Merkezi (METÜM), 3D yazıcı ile vücut yedek parçaları üretimine hazır.
Doğanın döngüsüne ne kadar etkisi olacaktır, yaşam alanlarının ve kaynaklarının tükenmesi nasıl etkilenecektir bilinmez ancak insan yedek parçaları çok yakında medikal marketlerin raflarında yer alacak gibi gözüküyor.
