Türkiye’de Turizmin Ekonomiye Katkısı
- Türkiye’de turizm sektörü sağladığı doğrudan ve dolaylı katkılar ile ekonomik aktivitede oldukça önemli bir etkiye sahiptir. Konaklama, ulaşım ve eğlence sektörlerinin nihai ürün ve hizmet satışları sektörün ekonomiye doğrudan katkısını oluştururken, bu sektörlerin yaptığı tedarikçi alımları ile yeni yatırımlar ve kamunun harcamaları ekonomiyi dolaylı olarak etkilemektedir. Sektörde çalışan kişilerin yaptıkları harcamalar ise ekonomide “uyarılmış tüketim” etkisi yaratmaktadır.
- Dünya Seyahat ve Turizm Konseyi’nin hesaplamalarına göre 2015 yılında turizm sektörünün GSYH’ye doğrudan katkısı %5 düzeyindedir. Dolaylı ve uyarılmış tüketim etkileri de dahil edildiğinde bu oran %12,9’a çıkmaktadır. Turizm sektöründe çalışanların toplam istihdam içindeki payı %2,3 seviyesinde olup, sektöre yatırımcı, devlet ve tedarikçi olarak mal ve hizmet sunanların çalışanları da dikkate alındığında sektörün istihdama toplam katkısı %8,3’e yükselmektedir.
- Enerjide dışa bağımlı bir ülke olan Türkiye yapısal olarak dış açık vermekte ve yüksek tutarlarda döviz gereksinimi bulunmaktadır. Vadesi gelen yabancıpara borç stoku da dikkate alındığında bu gereksinim daha da artmaktadır. Bu nedenle turizm Türkiye’nin döviz açığını finanse etmekte önemli bir role sahiptir.
- Yıllar itibarıyla incelendiğinde turizm gelirlerinin dış ticaret açığını önemli ölçüde finanse ettiği görülmektedir. 2015 yılında dış ticaret açığının yaklaşık ya-rısı turizm gelirleriyle karşılanmışken, 2016 yılında bu oran %39,5’e gerilemiştir. Turizm gelirlerindeki ciddi düşüşe rağmen oranın aynı hızla gerilememesi aynı dönemde enerji fiyatlarındaki düşüş nedeniyle dış ticaret açığının da daralması ile mümkün olabilmiştir.
- Turizm sektörü yapısal olarak diğer pek çok sektörle yakından etkileşim halindedir.
- Otel ve lokantacılık sektöründeki gelişmeler bu sektöre girdi sağlayan gıda ürünleri ve içecek imalatı ile gayrimenkul hizmetleri, toptan ticaret, tarım veavcılık sektörlerini önemli ölçüde etkilemektedir.
- Otel ve lokantacılık sektörünün ürün ve hizmetlerini girdi olarak kullanan seyahat acenteleri, toptan ve perakende ticaret ile insan sağlığı hizmetleri sek-törlerinin faaliyetleri de sektördeki gelişmelere oldukça hassastır.
